Mossard & Đệ Tử Viện
Thủ Đức


TIẾN 1972

TIẾN 1973

********************************************

Ngồi trên Honda... ôm mà bác tài lại là huynh Hồng Micae, tiến về Thủ Đư'c, bần tăng hồi hộp kỳ lạ. Bỗng dưng tâm tư bần tăng rơi vào tham sân si c̣n vương bụi hồng trần, câu đối về G̣ Công và Thủ Đức lại ẩn hiện trong trí :
Trai G̣ Công sáu khắc gồng co
Gái Thủ Đức năm canh thức đủ

Thiện tai ! thiện tai ! - tội lỗi ! tội lỗi !!!!!

Ấy, chỉ v́ TĐ với bần tăng có một mối t́nh sâu đậm, một mối t́nh... đầu của một chàng thanh niên mới lớn bước vào đời. Ra trường mới 22 tuổi, bần tăng được thuyên chuyển về trụ tŕ chùa ĐTV-Mộ Đức Tự (Đệ Tủ Viện Mossard). Những đứa con đầu ḷng là những chú tiểu trung học... Biết bao vui buồn với những đứa con tập tểnh t́m hiểu và ước mong bước vào cơi ... không không ! Năm này qua năm khác, lớp này đến lớp khác, ṛng ră 7 năm trời, cho đến ngày huynh đệ Mộ Đức Tự dẫn nhau đi ... tu rừng và ră đám.

Băng qua cầu G̣ Dưa một khoảng, huynh Hồng vụt hỏi :
- huynh c̣n nhớ chỗ này không ?
- nhớ chứ ! - Mỗi sáng vào đây lấy nước đá đi bỏ mối, làm sao mà quên được !!!

Số là ngay sau khi bị ... "mất dạy và vô lương", một người bạn rất thân của bần tăng, nick name là "Thiếu Đế", con rể của Hảng Nước Đá Phước Tường Phát, đề nghị giao cho bần tăng mỗi sáng mười (10) cây nước đá, bần tăng gắng t́m mối bán lại, lấy tiền lời mà góp phần nuôi sống anh em đồng đạo trong buổi cơ hàn, v́ cả đám "mất dạy và vô lương !"
Bần tăng dậy 4 giờ sáng, cà rịch cà tang gồng ḿnh đạp cho xe lam 3 bánh nổ máy rồi trực chỉ PTP lấy nước đá, đi giao cho mối rồi về chùa khoảng 8 giờ sáng. Có nhiều lần, đạp hoài máy không nổ, bần tăng đánh thức vài chú tiểu giúp đẩy xe cho...nóng máy ! - Vài lần bần tăng đếm thử ḿnh phải đạp mỗi sáng mấy lần th́ máy nổ, có lần đếm đến 60, rồi đành chịu thua, màn đánh thức chú tiểu dậy làm công tác lại tái diễn !!!
Một hôm, bần tăng khệ nệ khiêng nửa cây nước đá vào cho một quán, một cậu bé đi ra, nh́n chằm chặp bần tăng rồi hỏi :"... Frère An đó hả ?" - Trời ơi, bần tăng lúng túng và mắc cở quá xá trời, nhưng cũng trả lời ... hănh diện : "th́ tao đây chứ ai nữa !", rồi vội vă đặt nửa cây nước đá xuống, chạy dông ra xe tiếp tục đi mối khác, quên luôn cả lấy tiền !!!...
Bần tăng vào PTP thăm người quen thân. Mối t́nh của bần tăng với PTP không chỉ là mối t́nh... nước đá! Sau khi bần tăng tốt nghiệp tu rừng, và trong thời gian bôn ba "noi gương bác t́m đường cư'u nước", bần tăng càng thâm t́nh với PTP : nói là mối t́nh... vượt biển th́ quá tầm thường và có tính cách trao đổi, phải nói là mối t́nh người, t́nh bạn chân t́nh, t́nh... nhân đúng nghĩa ! Mười ba (13) lần vượt biển đồng lao cộng khổ, chia âu sẻ muộn: người bạn thân dám đưa "chứng minh nhân dân tạm" (không có h́nh) cho bần tăng thay tên đổi họ, làm thẻ thuyền viên với h́nh thật, rồi lột h́nh thật ra dán h́nh ... dơm vào và cứ việc quệt vài nét cho có vẽ là khuôn dấu thế là xong ngay, giấy đi lại, giấy tạm trú, v.v... - Nhiều, ôi nhiều vô kể những biến cố xảy ra đă là như tơ trời gắn bó bần tăng với PTP, mà sẽ có dịp bần tăng ghi lại chi tiết...

Đến Cầu Ngang trước khi tới chợ TĐ, bần tăng chợt hỏi huynh Hồng :
- huynh có biết chuyện ǵ xảy ra tại Cầu Ngang, chiều tối công an niêm phong chùa ḿnh không ?
Huynh Hồng ú ớ, nghĩa là không biết ǵ ráo. Thế là bần tăng kể lại chuyện ǵ đă xảy - mà bần tăng chỉ xin tóm tắt vài hàng thôi, các chi tiết sẽ có dịp kể lại sau nghe !
Số là hôm công an vào "viếng" chùa Mộ Đức, chỉ có huynh Đào Cốc Lộc Cô (Colomban Đào) và bần tăng ở nhà, c̣n các tiểu đệ th́ đi học, huynh "Sáu Khều" (Pierre Thắng) th́ đi Saigon, huynh Hồng th́ đi thủy... hại, huynh "Mụ Béo" (Dennis Nhơn) th́ đi lơ xe đ̣, v.v.... Lẽ tất nhiên bần tăng và Đào Cốc Lộc Cô bị "tó" ngay giây phút đầu, và từ từ các huynh đệ khác cũng vào... rọ luôn, mỗi người trong hoàn cảnh riêng. Duy có huynh "Mụ Béo" là đi lơ xe đ̣ đến tối mới về. Khi chùa bị "viếng" th́ một số bạn bè ở Thủ Đức - phần đông là học sinh - loan báo cho nhau biết về việc "... đời sẽ khổ..." của các tăng trong chùa. Biết huynh "Mụ Béo" hy vọng chưa vào rọ, một số chia làm hai (2) nhóm trực ngay lối về của Mụ Béo để báo tin : một nhóm ở ngă ba Xa Lộ-TĐ, một nhóm ở Cầu Ngang, và nhóm cầu ngang đă may mắn "chận đường Mụ Béo, đưa vào một chỗ an toàn, để sáng sớm hôm sau... chẩu, và thoát nạn. Sau này bần tăng gặp lại Mụ Béo tại nước Cờ Hoa... Mừng vô kể và biết rơ hơn nhiều chi tiết ly kỳ của chiều tối hôm đó tại Cầu Ngang...

Xe chạy ngang "Trường Quân Nhạc" cũ thời trước 75, sau 75 biến thành đồn công an số 1 - TĐ, không hẹn mà ḥ, cả hai cùng cất tiếng :
- huynh có nhớ chỗ này không ?
rồi cùng cười ha hả... - Làm sao quên được chặng đường đầu tiên của những năm tu rừng!…

Ḷng bần tăng bỗng hồi hộp lạ thường khi xe bắt đầu lên dốc đến gần Nhà Thờ TĐ : Mossard hiện ra trước mặt...
Cổng chính cũ của Mossard không c̣n nhận ra được nữa : đă bị bít lại và thay vào đó, một ngôi nhà được dựng lên; cổng chính bây giờ là cổng "tạm" được mở ra từ trước 75 để giải quyết vấn đề xe cộ mỗi khi phụ huynh đón con em học sinh sau giờ học. Ngay bên trái phía trong cổng, một căn nhà khác được xây lên làm văn pḥng, khuôn viên trước văn pḥng dùng làm "nơi giữ xe", có treo bảng giá biểu đàng hoàng - lẽ tất nhiên là xe ... 2 bánh ! - Nghề "giữ xe" coi vậy mà phát triển cùng khắp các cơ sở công hay tư. Vào cổng trường, bần tăng ngỡ ngàng : dăy lớp gần "hồ tắm" hầu như trống rỗng cách trơ trẻn, các cánh cửa xếp bể tung hoặc biến mất - chắc vào ḷ lữa, bàn ghế trong lớp ngổn ngang, cái c̣n cái mất, cái nằm xệp dưới sàn; tường th́ khỏi nói, chắc là hơn 20 năm nay không một lớp sơn/vôi... tẩm bổ !
Bần tăng chậm rải đi ṿng đến hồ tắm th́... hồ ơi hồ hỡi ! Hàng rào siêu vẹo, lăng lóc, cánh cửa sắt an toàn th́ sụp đổ ngă nghiêng, và nhất là mặt hồ th́... c̣n tệ hơn một cái hồ nuôi cá tra ở miền Tây nữa !
Nói thật ra, hồ tắm này đă chịu cảnh ... đổi đời ngay vài tháng sau 30/4/75, nhưng lúc đó "anh chị em... ta" c̣n dùng để tắm... đỡ ghiền được - nói rơ "anh chị em ta" là v́ sau cảnh đổi đời, không ai trong đám huynh đệ và bần tăng dám xuống tắm nữa. Số là ngay sau khi trường Mossard bị biến thành trường "Bổ Túc Công Nông", "chị em... ta" sung sướng cặp giơ áo quần xuống... giặt gịa ngon lành ! May mà huynh Hồng bắt gặp được ngay lần đầu tiên, nếu không, các huynh đệ cùng bần tăng chắc bị á khẩu ráo !!!

piscine.jpg (119576 bytes)

Hội trường vẫn c̣n ngạo nghễ oai phong mặc dù rong rêu đóng bám vào các cột, tường.
Dăy sân bóng rỗ vẫn c̣n đó, nhưng cột bảng/rỗ th́ lốm đốm vết sư't mẽ móp méo, rỗ th́ nghiêng nghiêng ngă ngă, lưới th́ cái c̣n cái mất, nền ximăng th́ đầy ổ gà: dấu chứng của một sự bỏ bê, không ai chăm sóc tu bổ - "Bóng rỗ là môn thể thao của... đế quốc, hoàn toàn dành cho tài năng cá nhân và cho giới giàu sang..." đồng chí chính ủy đă tuyên bố thẳng thừng như vậy trong ngày khai giảng khoá hè bổ túc năm 75.
Sân bóng... đá vẫn c̣n đó, nhưng cỏ mọc um tùm, và các đường biên được thay thế bằng những luống khoai ǵ ǵ đó, hoặc rau cải, rau muống... Hai (2) khung thành biến đâu mất.
Sân cây dầu vẫn c̣n đó - h́nh như một số gốc dầu đă được thay thế bằng những cây tùng/thông nhỏ. Dù sao th́ vẫn c̣n nét tươi xanh của một khung trời nho nhỏ, nơi đó hàng hàng lớp lớp trẻ em vui đùa bay nhảy ... hơn 20 năm về trước.

Hướng về ĐTV, bần tăng bồi hồi không tưởng tượng được : cả một khung trời kỷ niệm của một chàng trai trẻ mới lớn, đang lớn, đang nhập cuộc góp phần xây dựng xă hội trên căn bản t́nh người bỗng dưng bị cắt đoạn, đổi đời !!! - Bần tăng sẽ ghi lại những kỷ niệm này trong một tập hồi kư khác.
Tiến gần đến ĐTV, bần tăng loay hoay chụp h́nh ngôi nhà thân yêu. Đang măi mê chỉnh máy chụp h́nh, bần tăng nghe tiếng la hét :
- "êêêêêêêêê !!!!".
Ngẩng đầu lên, bần tăng thấy hai "chủ nhân ông" hằm hằm chỉ chỏ bần tăng, miệng văng tục : "…cút đi, không được chụp h́nh !"

Ḷng bần tăng quặn lại, đôi mắt cay sè, lủi thủi đi ra. Huynh Hồng không nói một câu nào, lặng lẽ chở bần tăng tiếp tục đi ṿng TĐ, lâu lâu thở dài ngao ngán như để cảm thông và chia sẻ tâm trạng của bần tăng lúc đó.
Bần tăng thấy "thấm" làm sao câu hát của Nguyệt Ánh :
Ôi Me yêu ơi, con lang thang giữa phố đông người
….
Tuy phố đông người, nhưng con lạc loài một bóng đơn côi

- Thôi th́ ḿnh đi thăm vài em cựu học sinh...
bần tăng phá bầu không khí ảm đạm đang xâm chiếm hai huynh đệ đă "cùng chung và liên kết", dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào...

Sau đây là bài hát : Ngày Nao Trở Lại LaSan, được một em học sinh sáng tác ngay hôm bần tăng tuyên bố chung cho cả trường : "Ngày mai, các em đừng trở lại LaSan nữa, v́ trường LaSan Mossard đă bị trưng dụng làm trường ... Đảng!" - Tối hôm đó, các em tự động tổ chức "Đêm Không Ngủ" và bài này được chuyền tay nhau tập hát, cùng ca hát như là "bài phúng điếu trường Mossard" nhưng cũng nuôi hy vọng vào một ngày tốt trời nào đó!
Tưởng nên nói thêm là sau hơn 20 năm, vô t́nh huynh Phong ... cùi đi trên đường vào Mai-Thôn, lượm được một mảnh giấy trắng có chi chít hàng nhạc, ṭ ṃ mở ra coi th́... ôi thôi, ǵ chứ có chữ LaSan trên mảnh giấy là quư giá vô cùng! Huynh Phong đem về San Jose, giao cho các sư tỉ sư muội tập hát và tŕnh diễn ngày lễ thánh tổ 15-5-99 như một món quà tặng các huynh muội mừng Kim-Ngân khánh = Cám ơn huynh Phong và các sư tỉ sư muội đă đem lại cho bần tăng một kỷ niệm... thật buồn, nhưng cũng thật vui mừng và hy vọng...

trolai-lasan.jpg (194820 bytes)