Giao su

THƯ THNH PHAOL
Cao Quang Tnh

BI LM
Cc thưPhao l l những bản văn được viết ra để đp ứng những hon cảnh cụ thể của mỗi gio đon. Chng l những cuộc trao đổi giữa những người vắng mặt v nhằm củng cố cc tn hữu giữ vững niềm tin.V vo thời thnh Phao l, trong thế giới Hylạp để viết mộtbức thư người ta thường theo một cng thức, nn thnh Phaol cũng khng đi ra ngoi cng thức đ. Nhưng nt độc đo của ngi l đ biến cng thức, hay thể loại đthnh phương tiện để ngi thi hnh nhiệm vụ truyền gio.Thể loại đ được gọi l thể loại thư tn v dưới đy l :
1. Cấu trc một thơ theo dạng thư tn gồm cc thơ sau: Rma, 1,2 Crint, Galt, Philmon, Phi lip ph,1 Thxalnica.

TM HIỂU THƠ I CORINTO
I Bối Cảnh Thnh Phố Corinto
Corinto, một thnh phố quan trọng khng km Athena, nhưng v những l do khc nhau: người ta thi đua đến Athena v bị quyến rũ bởi nghệ thuật tinh vi, v một nền triết l cao! Nhưng lại đổ x đến Corint v l do kỹ nghệ v thương mại. Hai thnh ny c ảnh hưởng lớn nhất của Hy lạp.
Nhờ c địa thế thuận lợi, Corint pht triển cch trng thấy v biến thnh thương trường lin lạc giữa Đng Ty do hai hải cảng lớn. Người Hy lạp v Do thi sinh cơ lập nghiệp ở đy rất đng. Khng kể những cng dn tự do, người ta cn nhận thấy chừng nửa triệu n lệ, vết tch nhục nh của thế giới thời thượng cổ m một ngy kia Phao l v sau Ngi, Gio hội Roma đ hết sức vận động giải phng để tạo nn cơ hội thuận tiện cho thuyết  Tứ hải giai huynh đệ.
Xt về phương diện lun l v tn gio, Corint cũng như nhiều thnh phố khc, l nơi tập trung mọi hnh động chướng tai gai mắt, lun thường đạo l đồi bại, l v họ thờ nữ thần Venus, chuyn nghề mi dm, c hng ngn kỹ nữ chuyn nghiệp để phục vụ nhn dn trong những giy pht m ly
Đ l tnh hnh Corint về phương diện chnh trị, kinh tế, lun l v tn gio khi Phao l từ Athena tới để đem cho nhn dn nền văn minh tinh thần m xưa nay họ chưa từng nghe biết Phao l giảng dạy v rửa tội cho nhiều người, sau đ Ngi thnh lập gio đon Corint. Vậy ta cng tm hiểu thnh phần gio hội Corint lc bấy giờ.
II. Thnh phần gio hội Corint
Từ ngy Phao l giũ o ra khỏi hội đường Do thi, hội đường mỗi lc thấy vắng vẻ tẻ nhạt hơn. Tri lại, trụ sở truyền gio của Phao l cng ngy cng trở nn đng đc, thu ht nhiều người Do thi v anh em dn ngoại tun đến nghe Phao l thuyết trnh gio l mới mẻ, ảnh hưởng của Ngi lan rộng rất xa. Gio hội Corint sống ngoi ảnh hưởng lễ gio Do thi.
Theo lời J. Holzner, th Gio hội Corint gồm ba thnh phần:
1. Thnh phần thượng lưu
2. Thnh phần trung lưu
3. Thnh phần hạ lưu
1, Thnh phần thượng lưu: gồm những nhn vật lỗi lạc, tri thức hoặc c địa vị trong x hội như cc ng Caio, Erast, ngn khố trưởng, Zenas tự Apoll, gia đnh b Chlo, ngoi ra , cn c cụ Crysp, nguyn trưởng gio đường.
2. Thnh phần trung lưu gồm một số người như cc ng Terti, b thư tương lai của Phao l v Quart.
3. Thnh phần hạ lưu gồm một số rất đng dn lao động tng thiếu v những người thuộc giới n lệ hoặc mới được phng thch.
Điều đng ch  hơn l trước khi được ơn trở lại chnh gio, phần đng l những người m rượu ch, cờ bạc, trai gi, tham lam, trộm cướp, giết người, chnh Phao l đ cng khai nhắc lại cho họ nhớ đến những điểm đ, nhưng by giờ, nhờ lời gio huấn của Phao l, nhất l nhờ ơn Cha, họ đ trở nn thanh sạch.
III. Hon Cảnh Ra Đời Thư Thứ Nhất Corint
Chng ta biết rằng: gio đon Corint đ do Phao l gy dựng trong cuộc truyền gio đệ nhị, Ngi ở đ 18 thng trời. Trong thời gian ở đ, Phao l đ khuyến khch v nng cao tinh thần lun l của ton thể gio dn. Nhưng từ khi Ngi từ gi gio đon m ra đi thấm thot đ bốn năm, tnh hnh đ biến đổi nhiều. Thm vo đ, tnh nhẹ dạ của người Hy lạp ăn nhịp với thuyết tự do phng đng từ phương Đng nhập cảng, gy nn phong tro hỗn loạn chưa từng c trong gio hội Corint! Dẫn đến tự do qu chớn, tinh thần chia rẽ, b nọ đảng kia đều được song hnh pht triển mạnh mẽ, đả kch nhau kịch liệt
Thm vo đ Phao l nhận được những tin tức do mấy người nh b Khơ-l-e thuật lại (1Cr 1,11). Nhưng khng phải chỉ c thế m thi! V đến sau, Ngi cn nhận được một bức thư gio hữu Corint viết v nhờ đch thn Stephans, Fortunat v Archai đch thn đem đến cho Ngi. Mở thư ra đọc, Phao l ti mặt đi như g cắt tiết v tin dữ mới xảy ra tại Corint: một vị cao cấp trong gio đon cũng v ảnh hưởng của thuyết tự do i tnh đ dm phạm tội loạn lun, ăn nằm với d ghẻ của mnh. Theo Phao l chnh những người dn ngoại chưa nhận biết Cha cũng khng dm phạm tội như vậy!
Ngoi những tin bi quan đ, gio dn cn yu cầu Phao l giải đp nhiều vấn đề quan hệ đến lương tm như vấn đề i tnh, hn nhn, gia đnh, v ly dị; vấn đề đưa ra to n m kiện co nhau trong cc cuộc tranh chấp, tham gia việc cng tế v ăn của cng, vấn đề kẻ chết sống lại
Những tin bi quan đ khiến cho Phao l hết sức buồn phiền, Ngi đ khc hết nước mắt (Cv 20,19), nhưng dầu sao Ngi khng ng lng, Ngi phải hoạt động để cứu vn tnh thế nguy ngập của gio đon Corint v rịt lại vết thương lng (2Cr 2,3).
Trước hết, Ngi sai Timothe v Erast sang Corint để dn xếp v giải quyết cc vấn đề. Nhưng theo chương trnh hai vị thừa sai sẽ đi qua xứ Macedonia mở cuộc lạc quyn rồi mới đến Corint. Nn Phao l sợ để lu qu khng can thiệp kịp thời, v vậy Ngi đ viết thư v trao cho hai vị thừa sai ni trn cầm về đọc cho gio dn Corint nghe. Đ l l do viết bức thư thứ nhất gửi gio đon Corint.
IV. Nội Dung Bức Thư
Sau nhũng lời cho thăm v cm ơn Thin Cha v những hồng n Người đ ban (1Cr 1,11). Tc giả chia bức thư lm hai phần.
v Phần I: Khiển trch gio dn về tội chia rẽ v loạn lun. (Cr 1,10 -6,20)
1. Khiển trch v sự chia rẽ v nu ra căn cớ sự chia rẽ,(Cr 1,11-31)
2. Gio dn Corint cn non người trẻ dạ, chưa xứng đng đn nhận sự thng sng đ (Cr 3, 1-4)
3. Gio hữu l đền thờ Cha Thnh Thần (Cr 3,16-17)
4. Ngi tự hạ v đề cao gio dn, mục đch cho họ biết tự hạ đừng tự cao tự đại (Cr 4,8-13)
5. Ln n trừng trị kẻ phạm tội loạn lun bằng cch khai trừ khỏi gio đon (Cr5, 1-13)
6. Khiển trch v sự tranh chấp, tố co nhau trước mặt to n phần đời, sinh gương m gương xấu (Cr 4,1-8)
7. Ln n những thứ tội người ta quen phạm, nhất l tội t dm. Khuyến khch giữ thn xc trong sạch v l đền thờ của Cha Thnh Thần ngự trị (Cr 6, 9-20)
v Phần II: Giải đp những thắc mắc c lin hệ đến lương tm gio dn
1. Bổn phận vợ chồng ( Cr 7,1-9)
2. Hn nhn bất khả phn ly (Cr 7,10-11)
3. Ai nấy nn cố gắng ở yn phận mnh, bậc no chu ton bổn phận ở bậc ấy (Cr 7, 17-24)
4. Ca ngợi đức khiết tịnh (Cr 7, 35-40)
5. Được php ăn của cng, miễn l khng tin thần phật v khng sinh gương m cho kẻ yếu đuối (Cr 8, 1-3)
6. Phải trnh sự thờ t thần (Cr 10, 14-23)
7. Đức bc i trọng hơn mọi hồng n khc (Cr 13,1-13)
8. Cha Gisu sống lại l bảo đảm chắc chắn cho xc người ta cũng sẽ được sống lại trong ngy tận thế (Cr 15, 1-58 )

V. KẾT LUẬN
Để thấy được gi trị về thư thứ nhất Corint chng ta c lời bnh luận xc đng của J. Holzner về gi trị đặc biệt của bức thư n trn:
Tc giả viết:  Bức thư I gởi gio đon Corint thật l dồi do về tư tưởng v hay hơn cc thư do ngi bt Phao l sng tc .. khi nghĩ đến những tư tưởng dồi do trong thư ny, chng ta phải qu xuống cảm tạ Thin Cha đ biết lm cho sự may phc pht sinh bởi chnh sự tội. Sự bực tức, buồn phiền Phao l phải chịu đựng do gio đon Corint gy ra được b đắp cch dư dật. Hỏi rằng , nếu khng c những lỗi lầm đng tiếc xảy ra ở Corint, th đời no Phao l c dịp nghĩ đến v viết ra những đoạn văn nền tảng gio l cng gio cho cc thế kỷ về sau. Đời no Ngi c dịp xướng ln những bi ca du dương đề cao đức bc i như thế? Ở đy Phao l đ tỏ ra đức tnh cao cả, tinh thần rất mực đạo đức v v cng thực tế: thực tế, v Ngi c đủ gan nhận định những khuyết điểm v lỗi lầm của cc gio hội. Đạo đức, v Ngi khng thch những chuyện viển vng rng di, một quan tm đến việc cải thiện tinh thần lun l cho con ci thing ling Ngi
Tm lại qua phần trnh by ở trn cho chng ta thấy hnh thức v nội dung cc thư của thnh Phaol theo thể loại thư tn gồm c phần mở v phần kết,phần mơ gồm tn người gửi , người nhận, lời cho v lời nguyện chc v phần kết gồm tin tức , lời cho thăm của một số ngườiv lời chc lnh phụng vụ. Tiếp đến l phần tm hiểu thư 1Crint gip em khm ph ra ngi đề cập đến nhiều vấn đề như cc phe phi trong gio đon Crint, về trường hợp loạn lun, vấn đề ăn thịt cng, hn nhn v độc thnNgi khng chỉ đưa ra vấn đề m cn đưa ra hướng giải quyết cụ thể cho từng trường hợp. Những vấn đề đ xảy ra cch đy hơn 2000 năm nhưng vẫn cn gi trị v rất thời sựcho ngy hm nay. Cuối cng khi đọc lại cc thơ của thnh Phaol , Ngi cho em c một ci nhn rất r về người tng đồ l những người được sai đi, để loan bo Tin mừng v lm chứng nhn cho Cha Gisu trong mọi thời đại. Đặc biệt trong đời sống thnh hiến em cố gắng noi gương bắt chước v sống tinh thần người tng đồ tch cực hơn qua việc học hỏi Tin mừng v suy niệm Lời Cha.