TRƯỞNG LA SAN…
NGUYỄN THỊ BÍCH HẬU
Đó chính là một hệ thống trường quốc tế hiếm hoi ở VN xuất hiện từ 1865. Sau 150
năm, các trường La San cuối cùng bị đóng cửa vào 1975. Nhưng chất lượng và tinh
thần giáo dục của La San th́ c̣n măi.
Ban đầu, chỉ có 6 sư huynh ḍng La San là ḍng tu Công giáo với mục đích giáo
dục cho trẻ em nghèo rời Toulon, Pháp sang Việt Nam.
Khi đến Sài G̣n vào đầu năm 1866 các sư huynh tham gia quản giáo trường Trung
học Adran (Collège d'Adran) vốn đă được các linh mục thuộc Hội Thừa sai Paris mở
ở Sài G̣n từ năm 1861.
V́ có tiếng dạy giỏi, các sư huynh được nhiều nơi như Chợ Lớn, Mỹ Tho lần lượt
xin mở trường vào năm 1867, rồi đến Vĩnh Long và Sóc Trăng, vào năm 1869. Sau đó
hệ thống La San lan ra rất nhanh ra nhiều tỉnh ở miền Nam v́ chất lượng giáo dục
tốt, các thày cô từ tâm và có lư tưởng giáo dục.
Trường chú trọng dạy trí dục, đức dục và thể dục, thúc đẩy học sinh hăng hái làm
việc thiện. Đặc biệt là trường không giành riêng cho nhà giàu, mà con nhà nghèo
cũng có thể vô học hành và phát triển.
La San có thể nói là một mô h́nh trường quốc tế mà VN rất cần. Bởi hai lẽ, thứ
nhất là chương tŕnh giáo dục tốt chuẩn Pháp lúc đó. Thứ hai là v́ trường có lư
tưởng giáo dục với mong muốn giúp đỡ trẻ nghèo, quảng bá tri thức và đề cao nhân
cách học sinh.
Nh́n lại đa phần các trường quốc tế hiện nay ở VN, chúng ta có thể thấy mục tiêu
chính của các trường này là kinh doanh. Do đó cách nào kinh doanh hiệu quả, ra
tiền nhanh th́ sẽ được chú trọng nhiều hơn. Bởi v́ các nhà đầu tư mở trường chủ
yếu là các nhà tư bản, thậm chí con buôn chứ không phải xuất thân từ các nhà
giáo dục như những sáng lập viên của rất nhiều trường tư thục lớn trên thế giới.
Đó chính là căn nguyên dẫn tới hiện tượng làm ăn gian dối, trường ma bằng giả,
hợp tác trên danh nghĩa với các trường lớp không uy tín, hay t́m ra một nơi nào
đó gửi thân để quảng cáo, khi đă có đủ học sinh th́ rút ra khỏi hợp tác để hoạt
động độc lập. Trong khi các trường này thu tiền khủng, đắt hơn cả du học ở nước
ngoài.
Thật đáng tiếc cho giáo dục nước nhà.